Genel Kurul toplantısında ilk olarak Genel Kurul’a sunuşlar yapıldı.
Genel Kurul, 2-3 Aralık tarihli Genel birleşimlerinin İsias Davası'nın izlenmesi için oluşturulan Geçici Komite'nin Adıyaman'daki davaya katılımına olanak sağlanması amacıyla ertelenmesini, 9 Aralık -20 Aralık arasında ise 2025 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı’nın Genel Kurul'da görüşülmesini oy birliği ile kabul etti.
Genel Kurul’da daha sonra “Gemilerle İlgili Harçlar ve Ücretler Değişiklik Yasa Tasarısı”nın komitede görüşülmesine ilişkin ivedilik tezkeresi ele alındı.
-Arıklı
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı tasarı üzerine bilgi vermek üzere kürsüye çıktı. Konunun uzun süredir gündemi meşgul ettiğini ifade eden Arıklı, 1976’da kurulan Liman İşçileri Şirketi’nin uzun yıllar limanlardaki işleri tek başına götürdüğünü kaydetti.
Şirketin, başlangıçta 350’nin üzerinde çalışanı bulunduğunu ancak personelin yaş sınırına bağlı olarak emekli olmasıyla 2020 yılına gelindiğinde yalnızca beş çalışanın kaldığını belirten Erhan Arıklı, “Bu çalışanlar da 65 yaş sınırını doldurdu ancak şirketin yetkileri kaldırılmadı ve yasa yürürlükte kaldı” dedi.
Arıklı, 2020 yılında dönemin Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan tarafından şirketin yetkilerinin iki yıl uzatıldığını, ancak hükümete geldikten sonra bu uzatmayı kabul etmediklerini ifade ederek yapılanlardan bahsetti.
Limanların özelleştirilmesi konusuna da değinen Arıklı, Türkiye Cumhuriyeti Denizcilik İşletmeleri ve Özelleştirme İdaresi’nden gelen uzman ekiplerin hazırladığı teknik raporlara dikkat çekti. Bu raporlarda, Girne Limanı mendireğinin ciddi hasar gördüğü ve her an yıkılabileceğinin, Mağusa Limanı’nın ise altyapı sorunları nedeniyle bir-iki yıl içinde çökmeler yaşayabileceğinin belirtildiğini söyledi.
Elleçleme işlerinin yürütülmesi için ihale açıldığını kaydeden Arıklı, ihalenin süresinin özelleştirme çalışmalarının tamamlanma süresine bağlı olarak belirlendiğini dile getirdi. Erhürman ayrıca Kalecik bölgesinde yeni bir liman inşa edilmesi planlandığını söyleyerek, “Kirli yük taşımacılığı Kalecik’e taşınacak, mevcut limanlar ise turizm ve ticaret amaçlı kullanılacak” dedi.
Arıklı, Meclise sunulan dört yasa tasarısının, limanların elleçleme yetkilerinin düzenlenmesi, Liman İşçileri Şirketi’nin tasfiyesi ve limanlarla ilgili diğer yasal düzenlemeleri kapsadığını ifade etti, destek istedi.
-Erhürman
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman da Mağusa Limanı’nda elleçleme işi için ihaleye çıkılmasıyla ilgili bir sorunları olmadığını kaydetti.
Fakat son zeyilnamenin bir “tuhaflık” taşıdığını kaydeden Erhürman, eğer bir şirket 5 yıl süre için elleçleme ihalesini alacaksa, beklenen şeyin, 5 yıllık hesap yapıp bunun sonucunda maliyet ve kar beklentisi ile hareket etmesi olduğunu kaydetti.
Erhürman, zeyilname ile herhangi bir anda fes edilebilir ve yatırım tazmin edilebilir denilmesi durumunda ihaleye girecek bir şirket olmasının beklenemeyeceğin ifade etti.
Ancak, 5 yıl içinde öngörülebilir karı da tazmin ederim denilebileceğini kaydeden Erhürman, bunun da devleti zarara sokacağını belirtti.
Erhürman, “Burada bir ihale var ama ben bunu anlamadım” dedi.
-Berova
Konu üzerine bilgi vermek üzere kürsüye çıkan Maliye Bakanı Özdemir Berova, Gazimağusa Limanı’nın özelleştirme kapsamına alındığını ve özelleştirmeyle ilgili büyük bir proje hazırlanması gerektiğini kaydetti.
Berova ihaleye çıkacak noktaya gelmek için uzmanların 5 ila 10 yıl arasında bir süreye ihtiyaç duyulduğu konusunda bilgi verdiğini söylediğini dile getirdi.
Elleçleme işiyle ilgili bir ara formül arandığını dile getiren Berova, süreç sonunda böyle bir şartnamenin ortaya çıktığını belirtti.
Şartname hazırlanırken, şirketlerin yatırım maliyetleri yanında, 10 yıl sonunda bu yatırımı yapacak yatırımcıların bu yatırımı yapmasa ve başka bir finansal araçla yatırıma gitseydi kazanacak oldukları tutarın da hesaplandığını dile getiren Berova, erken fesih halinde yatırım yapacak şirketin sözleşme sürse, elde etmesi gereken kazancının, ihaleyi alacak şirket tarafından karşılanacağını anlattı.
Berova, şu anda Liman İşçileri Sendikası Şirketi’nin kullandığı vinçlerin dava konusu olduğu için yeni ihale kapsamında kullanılmayacağını ve Serbest Liman’a çekileceğini dile getirdi.
-Erhürman
CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman yeniden kürsüye çıkarak “Böyle ihale olmaz” dedi. Örneğin ikinci sene bir çökme olması halinde hemen büyük ihaleye çıkılmasının mümkün olmadığını ifade eden Erhürman, kimsenin bu beklentiyle bu ihaleye girmeyeceğini dile getirdi.
Ercan Havalimanı ihalesi ve sonraki süreçte yaşananlara işaret eden Erhürman, yapılması gerekenin ilk 5 yıl için fesih şartını kaldırmak olduğunu belirtti.
Yerinden söz alan CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay fesihle ilgili anlatılan sürecin “hava parası” almak olduğunu savunarak, bunun hukuki zemini olmadığını belirtti.
-Şahali
CTP Milletvekili Erkut Şahali de, Mağusa Limanı’nda hukuksuz şekilde süren durumun ortadan kalkması için tasarıya olumlu oy vereceklerini söylediklerini ancak zeyilname konusunun kendilerini rahatsız ettiğini belirtti.
Zeyilnamede en azından ilk 5 yılın kesintisiz olmasının güvenceye alınması gerektiğini belirten Şahali, böyle olacaksa oylarının olumlu olacağını aksi halde çekincelerinin süreceğini belirtti.
Yerinden söz alan Özdemir Berova da öneriyi hassasiyet ve titizlikle değerlendireceklerini ifade etti.
Yerinden söz alan Bakan Arıklı da bu konuyu CTP’li vekiller ve Erhürman ile uzun uzun tartıştıklarını dile getirdi, “Nasılsa konu yine Meclis’e gelecek” dedi.
Konuşmaların ardından ivedilik tezkeresi oybirliğiyle kabul edildi.
Daha sonra Kıbrıs Türk Liman İşçileri Şirketi Yasa Tasarısı, Liman İşçileri Yasasının Yürürlükten Kaldırılmasına İlişkin Yasa Tasarısı ve Limanlar Dairesi Görev ve Çalışma Esasları Yasa Tasarısı'nın komitede ivedilikle görüşülmesi oybirliğiyle kabul edildi.
Genel Kurul'da Vakıflar İdaresi 2024 Malı Yılı Ek Bütçe Yasa Tasarısı da oybirliğiyle kabul edildi.
Daha sonra 62’nci madde tahtında konuşmalara geçildi.
